door Patrick op 17 okt 2005, 16:21
Frapant zeg. Het is bijzonder een kind met ADHD minuten lang naar z'n dobber te zien staren. Het lijkt erop dat dit knulletje zich welbevindt. Zeg Erik heb jij al beet, ik zag mijn dobber net bewegen. Zeg Erik gaan we straks nog een stukje op je motor rijden...?
In een omgeving waar voorspelbaarheid en rust heerst, ontwikkelt een kind zich schijnbaar vanzelf. Het enige dat de opvoeder hoeft te doen, is een omgeving te scheppen (waar de opvoeder vaak onderdeel van is) waarin dat mogelijk is. De opvoeder creëert kansen. Het kind zal ze bij voldoende afstemming automatisch pakken. Weet je als opvoeder de gevoelige snaar te raken dan gaat opvoeden bijna vanzelf. Dan gaat leren bijna vanzelf. Kortom, ik dien mijzelf de vraag te stellen: "Kan ik als opvoeder (lees ook leraar) een klimaat scheppen en een attitude ontwikkelen waarbij 'kansen pakken' vanzelfsprekend zijn?
Het antwoord op die vraag is simpel. Simpeler dan je in eerste instantie wellicht zou denken. Kijk om je heen en observeer het gedrag van kinderen. Kijk hoe ze gegeven de situatie handelen en leren. Leer naar kinderen te kijken. Leer met kinderen te praten en leer met kinderen te spelen. (Dat is wat anders dan 'over kinderen'........) Leer te kijken naar het welbevinden van kinderen en dat wat het niet is. Welbevinden is onlosmakelijk verbonden met leren en gedrag(sproblemen).
Een voorbeeld. Stel je hebt in je groep een kind met ADHD. Het is een jongen van 7 jaar (Jongens hebben over het algemeen meer leer- en gedragsproblemen dan meisjes.) Door de vele ongelukjes, die het kind nu eenmaal overkomt, lukt het maar niet een vertrouwensrelatie op te bouwen met andere kinderen in de groep. Bij het samenspelen met andere kinderen voelt het kind zich op den duur niet veilig meer. Telkens wordt het afgewezen. Het kind zondert zich af en gaat het liefst alleen spelen. Ook na schooltijd is hij meestal alleen te zien, bij de vijver met z'n vishengel. Minutenlang kan hij dan naar z'n dobber zitten staren. Op een dag komt moeder op school en vertelt dat de problemen thuis zo heftig zijn, dat er een onhoudbare situatie is ontstaan. O ja, en de ouders hebben besloten uit elkaar te gaan. Ze moeten het alleen hun zoon nog vertellen.
Thuis, het gezinsoord van welbevinden, is geen veilige haven meer. Rust en voorspelbaarheid, behalve dan het geruzie, ontbreken. Van enige kansen pakken is geen sprake meer. Liever alleen met je hebgel aan de waterkant dan ruzie in de tent.
Ook school, het leeroord van welbevinden, is geen veilige haven meer. Vriendjes ontbreken en ongelukjes nemen overhand toe. En de juf kan je ook niet boeien (Er zijn nu eenmaal meer juffen dan meesters) Was het maar kwart over drie. Zijn gedachten gaan nu al richting de waterkant en de vishengel.
Is hij een uitzondering op deze wereld. Helaas, Ik denk het toch niet. Veel problemen worden nog steeds toegewezen aan het kind. Nog even en dan is ADHD een ziekte waar je niet meer vanaf komt. Betrokken opvoeders zijn niet in staat geweest een oord van welbevinden te creëren. In tegendeel, het kind moest zich constant aanpassen.
Ook in een onveilige situatie ontwikkelt een kind zich en zal het op zoek gaan naar z'n eigen oord van welbevinden: de vishengel, stelen, liegen, ruzie zoeken, dagdromen, roken, grof taalgebruik enz.
Eén ding is zeker: het kind zal zich steeds verder van de opvoeder verwijderen. De opvoeder zal echt alles uit de kast moeten halen om zijn oord van welbevinden terug te krijgen. STOP hierbij met het willen veranderen van het kind. Start met jezelf en de omgeving (lees ook groepsruimte, klaslokaal, schoolplein, thuis enz.) Excuses zijn hier op z'n plaats. Excuses omdat je als volwassene niet in staat bent geweest af te dalen naar het kind. Excuses, omdat je als opvoeder niet hebt leren kijken.
Gelukkig zijn vele leraren en groepsleiders in staat een oord van welbevinden te scheppen en een houding aan te nemen die kansen grijpen mogelijk maakt. Gelukkig zijn scholen en zorginstanties voor menig kind een heerlijk oord van welbevinden. Gelukkig maar en dat mag ook wel eens gezegd worden!
Net terug van dat vakantieoord van welbevinden? Sterkte en succes dan maar weer met de opvoeding en het leren..
Groep 7 met 30 leerlingen
